Türkiye-ABD askeri ilişkileri zaman zaman zorlu dönemeçlere girse de sorunları bugüne dek NATO ittifakı içinde çözmeyi başardı. Hâlihazırda F35'e ilişkin teklif, bu virajlardan biri mi yoksa siyasi konjonktürün de zorlamasıyla gündemde yer alan ancak iz bırakmaması gereken bir konu mu?
Türkiye’nin F-35 Programı’ndaki yeri, alışılagelmiş bir tedarik programından çok daha fazlasıdır. Türkiye, 1999 yılından itibaren vizyoner bir hareketle bu stratejik programın içinde yatırım ve üretim ile yer aldı. Bu çerçevede, özellikle hava endüstrisinde, bu programla önemli bir entegrasyonu gerçekleştirdi. Yaklaşık 700 milyon Dolar’lık yatırım, bu programa kaydırıldı. Bunun sonucunda, ABD’nin envantere giren ilk uçaklarından itibaren hepsinde, Türkiye’de üretilen malzemeler kullanıldı.
Terör örgütleriyle temas ettiği iddiasıyla Türkiye’de tutuklu ABD’li rahip Andrew Brunson için ABD Kongresi’nden üç senatör, harekete geçti. Senatörler, Türkiye-ABD ilişkilerini etkileyebilecek bir öneriyi, Senato’ya sundu. Türkiye’nin bu programa yaptığı önemli yatırım ve ülke savunmasında öngörülen görev nedeniyle gözler, bir anda bu eleştirel öneriye döndü.
İkisi Cumhuriyetçi, biri Demokrat olan bu senatörler, Türkiye’ye F-35A savaş uçaklarının teslimatının durmasını talep ediyor. İlk uçağın teslimatının Haziran 2018’de gerçekleşmesi planlandığı düşünüldüğünde teklifin uygulanması, iki ülke ilişkilerinde hızla yara açabilir. Ancak hatırlamak gerekir ki, programa göre uçaklar, Türkiye’ye 2019 yılında gelecek. Bu tarihten önce “Teslimat gecikiyor.” içerikli her yorum, siyasi bir maksadın temsilcisi olacak. Hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat kanattan destek alan bu teklifin arka planını ve ilişkilere etkisini inceledik. Konuyu ele alanların siyasi kişiler olması nedeniyle analizin siyasi hareketleri incelemesi kaçınılmaz; ancak burada, bir siyasi görüşü analizi etmekten çok, siyasi takvimi ele alacağız.
