Ukrayna-Rusya Savaşının 370. Gününde harekât devam ederken, Harekât Alanına ait, yeni Rus Taarruz Taktiği, Ukrayna Tankları, Ukrayna Tank Personelinin Eğitimi ve Baharda beklenen Ukrayna Genel Karşı Taarruzunu değerlendirelim. 

**** Bakhmut civarında yakalandığı bildirilen bir Rus askeri üzerinde çıkan Rus yeni taarruz taktiği ve tekniği dokümanı, Rus kuvvetlerinin devam eden taarruz başarısızlıklarına yanıt olarak mevcut muharebe gücü sınırlamalarını telafi etmek için yeni taarruz taktikleri uyguladığını öne sürüyor. 

Ukraynalı bir yedek subay, 26 Şubat’ta, tahkim edilmiş bölgelere taarruz için optimize edilmiş, mavi doktrinine göre Bölük Timi büyüklüğünde bir unsur olan, yeni basılmış bir “Taarruz Müfrezesinin” taktiklerini ayrıntılarıyla anlatan ele geçirilmiş bir Rus el kitabına ait bir resim yayınladı. 

Taarruz müfrezesinin-Bölüğünün, 6 T-72 ana muharebe tankı, 12 Piyade Savaş Aracı ve personel tarafından taşınabilir termobarik roketatarlar, Tanksavar Güdümlü Füze sistemleri, Çekili-Kundağı Motorlu Toplar ve Havanlardan oluşan bir teşkilata sahip olduğu bildiriliyor. Harekatın başında TTG-Tabur Taktik Grupları (Mavi doktrininde Tabur Görev Kuvveti muadili) ile taarruz eden Rus Ordusunun harekattaki başarısızlıkları karşısında değişikliğe gittiği ve bunları taarruz kademesindeki kuvvetlerin muharebe için teşkilatlanmalarına yansıttığını görüyoruz. Ancak bunların eğitim ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmadığı bilinmemektedir. Ancak, statü ve duruma sıkı sıkıya bağlı esnek olmayan yapıya sahip diye bildiğimiz Rus ordusundaki bu elastikiyeti iyi değerlendirmek lazım diye düşünüyorum. 

Bu yeni Taarruz müfrezesi-Bölüğü, üç Piyade taarruz Takımı ve bir Tank takımından oluştuğu görülmektedir. Muharebe esansında ise, her taarruz müfrezesi-bölüğünün bir komuta unsuru, iki taarruz takımı-müfrezesi (normal takım muharebe gücünün altında), bir İHA ekibi, bir Zırhlı Savaş Aracı (AFV) grubu, bir Ateş Destek Müfrezesi ve bir Topçu Destek Müfrezesi vardır, bir ihtiyat ve sağlık ekibine sahip olacak şekilde muharebe için teşkilatlandığı belirtilmektedir. 

Her Takım, bir Tank ve 4 BMP/BMD-2 Piyade Savaş Aracı, tanksavar silahları, ağır makineli tüfekler ve havanları kullanıyor.Ukraynalı yedek subay, üç kişilik taktik unsurlara bölünmüş 12 ila 15 kişilik taarruz müfrezelerinin oluşumun ilk manevra unsurları olduğunu belirtmektedir. 

Taarruz müfrezesinin, müfreze komutanının havan ateşini kontrol etmesiyle, açık müstahkem mevzilerde topçu ateşinin başlamasından sonraki bir dakikadan daha kısa bir süre içinde ilerlemeye başladığını açıklamaktadır. Üçer kişilik taktik gruplara ayrılan oluşumun ana manevra unsurları bu oluşumlar olmaktadır. 

El kitabı, Rus kuvvetlerinin manevra kuvvetlerini savaşta daha önce kullanılandan daha küçük ve daha çevik askeri oluşumlara uyarlamaya çalıştığını öne sürüyor. Ukraynalı yedek subay, bu yeni taktik oluşumun, Rus kuvvetlerinin feshedilmiş tabur taktik grubunu (BTG) bu daha küçük ve daha çevik manevra oluşumlarıyla değiştirdiğini açıkça gösterdiğini kaydetti. El kitabı, Rus kuvvetlerinin T-72 tanklarını birleşik bir silah ekibinin ayrılmaz parçaları yerine arkadan doğrudan ateş desteği için kullandığını öne sürüyor. Ayrı ayrı kullanılan piyade personeline artan güven ve geriden ateş desteği için tankların kullanılması, Rus askeri liderliğinin ana muharebe tanklarını korumaya piyadeleri korumaya göre daha fazla öncelik ve önem verdiğini göstermektedir. 

Ancak bu şekilde az sayıdaki piyade personeli ile muharebe edebilmek için profesyonel, çok iyi eğitimli askerlere ihtiyaç olduğu çok açıktır.
Bu tür taktiklerin,
-Muhtemelen Rusya’nın muharebe gücünü tüketeceği ve klasik Ukrayna Taburlarına ve Tugaylarına etkili bir şekilde karşı koyamayacağı, 

-Taarruz Bölükleri-Müfrezelerinin, basitlikleri nedeniyle bedeli karşılığında taktiksel kazanımlar elde edebileceği, ancak sayısal azlıkları ve yıpranma ihtimalleri nedeniyle muhtemelen hızla tükenecekleri,
-Rus kuvvetlerinin bu oluşumla Bakhmut gibi kasabalara taarruzda aşırı zayiattan kaçınmak için yaptıkları ancak, meskûn mahal dışında yeterli manevra alanına sahip geniş Zırhlı Birlik harekâtına izin veren arazilerde başarılı olamayacağını belirtmek lazım diye değerlendiriyoruz. 

Halen Rusların ısrarla ele geçirmek için çok ciddi muharebe gücü tahsis ettiği Bakhmut kasabasını muhtemelen 10-15 gün içinde ele geçirilebilecek ancak, Rus harekatının Bakhmut ele geçirildikten sonra daha batıya doğru, aynı şekilde başarı gösterebileceğini şimdiden ifade etmenin zor olduğunu belirtmem lazım. 

Kara Harp Akademisindeki eğitimimde değerli öğretmenlerimin sayesinde SSCB Taarruz, Savunma doktrinini iyi öğrenmiştik. Bu bizlere kendi harekat doktrinimizle karşılaştırma imkânı sağlarken, kendi harekat doktrinimizi geliştirme ve SSCB gibi büyük bir askeri güce sahip ülkenin askeri gücünü öğrenme imkânı sağlamıştı. Umarım halen TSK için kurmay eğitimi veren Kara Harp Enstitüsünde bu konular eğitimlere yansıtılıp öğrenci subayların iyi yetiştirilmesi sağlanmaktadır. Hatta KKK lığı muharip sınıf okullarında bunları incelemesi gerektiğini belirtmek lazım. 

Yine umarım derslerde, karşıt kuvvet değerlendirilirken onlarında mavi doktrini kullandığı değilde, en azından Ukrayna Harekât Alanında tespit edilen esaslar ve halen mevcut Karşıt Kuvvet Harekât dokümanı kullanılmaktadır. 

****Ukrayna Tank Envanteri
Batılı ülkelerin Ukrayna’ya vermeyi taahhüt ettiği tankların eğitimleri devam ederken yavaş yavaşta Ukrayna’ya gelmeye başladığı ifade edilmektedir.
Bu Tankların, İngiliz Challenger, Alman Leopard, ABD Abrams ve Fransız AMX tankları olmak üzere 4 ayrı model olduğu görülmektedir. 

Halen Ukrayna ordusundaki Tankların çeşitliliğine gelince, Ukrayna’nın bu konuda da deneyimi olduğunu görüyoruz. Ukrayna’nın şu anda T-64’ler, T-72’ler, T-80’ler ve T- 84’lerin çok sayıda farklı modernizasyonunun yanı sıra ele geçirilen Rus T-80’leri ve T- 90’ları da dahil olmak üzere 33 farklı tipte tank kullandığı söylenmektedir. Batıdan gelecek Tanklar ile beraber model olarak 38 veya 39 ayrı modelden oluşan bir envanter oluşacak. 

Batıdan gelecek olan modellerin daha önce envanterde olmaması nedeniyle yedek parça, bakım, mühimmat, teknisyen eğitimi, set-alet-avadanlık gibi ciddi lojistik sorunların Ukrayna’yı beklediğini belirtebiliriz.
Esasında Ukrayna’nın mevcut harekattaki başarısı belki de bu kadar çeşitli Harp-Silah- Araç ve Gereçleri kullanabilmesine, bakım ve işletmelerindeki başarısına bağlı olduğu açıkça görülmektedir. 

Bütün lojistikçiler bilir ki, ordu envanterinde mümkünse aynı model sistemleri arzu ederler. Çünkü bakım-işletme ve idamesi daha kolay ve sürdürülebilir olacaktır.
Leopard 2 ve Challenger 2 tanklarında motorin kullanıldığı, ABD’nin Abrams tankında ise, pahalı jet yakıtını olağanüstü oranlarda yakan bir gaz türbini motoru kullanılması da sorun olacağını göstermektedir. 

Ukrayna sanırım batıdan gelecek Tankların çoğunluğunun Leopard 2 olması nedeniyle hem birlik teşkil ederken hem de bunları muharebe sahasında kullanırken bu lojistik sorunları kolaylaştıracak şekilde hareket edecektir. 

****Tank Personeli Eğitimi
Ukrayna envanterine yeni giren bu tankların personel tarafından kullanabilmesi için teknik ve taktik eğitimde halen Ukrayna ordusu personeline verilmektedir. Normal şartlarda kullanıcı personeline verilen yeterli seviyedeki Tank Personel eğitiminin beş ila sekiz hafta arasında olabileceği yetkililerce belirtilmektedir.
Leopard 2A4’lere sahip Avusturya’da, bir Tank Birlik komutanı, askere alınan tank sürücüleri, doldurucular ve diğer personelin eğitimlerinin üç buçuk ay (14 hafta) süreceğini belirtmektedir. 

Özetle Tank personelinin taktik ve teknik eğitimleri için asgari 3-4 aylık süreye ihtiyaç olacağı kabul edilmekle beraber, Ukrayna personelinin hızlandırılmış bir eğitimle muharebe sahasında hazır olabilmesi için 6-8 haftalık süreye ihtiyaç olabileceği, bu eğitimlerinde muhtemelen Mart ayı içinde tamamlanabileceğini ifade edebiliriz. O zaman Ukrayna bahar taarruzunu Nisan ayından itibaren bekleyebiliriz. 

****Halen Ukrayna yetkililerince ifade edilen Bahar aylarındaki muhtemel Ukrayna Genel Karşı Taarruzu için asgari 300 tanka, 600 ila 700 ZPT-ZMA-GZPT-TTZA gibi piyade savaş araçlarına, 500 Top-Obüse ihtiyaç olduğu açıklanmaktadır.
Batılı ülkelerin vereceği Tank sayısının halen 150 civarında olacağı, Zırhlı Piyade Araçlarının ise 300 civarında olacağı dikkate alındığında Ukrayna’nın, bunlar ile yapabileceği karşı taarruzda başarılı olamama endişesi taşımak gerekir diye düşünüyoruz. Resmi olmasa da Ukrayna’nın karşı taarruz bölgesinin Kırım ile Rusya anakarası arasındaki bölgede olacağı açıklanmaktadır. Bu istikametin temas hattından Azak denizine kadar mesafesinin 90-100 olması da bu harekât için Ukrayna’nın yeterli birliklere sahip olması gerektiğini, yeterli bir lojistik desteği gerektirdiğini söylemek gerekir. Eğer yeterli muharebe gücü oluşturulamazsa ya karşı taarruz başlama zamanı uzatılacak veya daha kısa mesafeli bir hedef bölgesi seçilebilecektir. 

(E) Tuğgeneral Levent Köse 

Yazar Hakkında: 1960 yılında İstanbul’un Beykoz ilçesinde doğan Levent Köse’nin memleketi Giresun-Görele’dir. İlk ve ortaokulu bitirmeyi müteakip, 1977 yılında Kuleli Askerî Lisesi’nden, 1981 yılında Kara Harp Okulu’ndan mezun olmuş ve çeşitli birliklerde Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1992 -1994 yılları arasında Kara Harp Akademisi öğrenimini tamamlayıp Kurmay Subay olarak çeşitli birliklerde ve karargahlarda Şube Müdürlüğü, Öğretim Elemanlığı, Tabur K.lığı, Alay K.lığı, Daire Başkanlığı ve Kurmay Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 

Görevi esnasında, yurt içinde Temel Paraşüt, Atlatıcı Öğretmen ve Yer Ekip Komutanlığı, Serbest Paraşüt, Komando İhtisas, PPBUS kursları ile Silahlı Kuvvetler Akademisi’nde, Milli Güvenlik Akademisi’nde öğrenim görmüş ve yurt dışında Barışı Koruma Harekat Planlaması, İnsani Yardım konusunda Torino-İtalya’da kurs görmüş, Bosna-Hersek’de kısa süreli kurs öğretmenliği, Azerbaycan Türkiye Askeri İşbirliği ve Koordinasyon Kurul Kur. Bşk. lığı görevinde bulunmuş ve 2010 yılında Tuğgeneralliğine terfi etmesi sonrası, Hakkâri Dağ ve Komd. Tug. K. ve Balıkesir Bakım Okulu ve Eğt. Mrk. K. olarak görev yapıp 2014 yılında emekli olmuştur. 2017-2021 yılları arasında Kara Harp Enstitüsü’nde öğretmenlik yapmıştır. 2016 yılında, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde yüksek lisans yapmıştır.