Harekatın 312. ve yeni yılın ilk gününde,
-Rusya’nın Donets bölgesindeki Donbas bölgesini ele geçirmek maksatlı taarruzlarına, Luhansk bölgesindeki taktik seviyedeki karşı taarruzları ile diğer bütün bölgelerdeki savunma harekatına devam etmekte,
-Rus kuvvetlerin, bazı alanlardaki taktik seviyedeki karşı taarruzlarına devam ederken, Svatove-Kreminna hattındaki savunmasında özellikle Kreminna ile Svatove kasabaları bölgelerinde güçlükler yaşamakta, bölgeyi takviye etmeye çalışmakta,
-Ukrayna’nın Luhansk bölgesindeki Svatove-Kreminna hattını ele geçirme maksatlı taarruzları, özellikle Kreminna bölgesinde gelişmekte, Donetsk bölgesindeki başta Bakhmut ile Marinka kasabaları başta olmak üzere savunmasının zorlukla devam etmekte ve Donets bölgesi ile diğer bölgelerdeki savunmasına devam etmektedir. 

****Putin, yeni yıl ile ilgili konuşmasını ziyaret ettiği Rostov-on-Don’daki Güney Askeri Bölge (SMD) karargahında askerlere karşı yaptı. Putin,

-Rusya’nın egemen, bağımsız ve güvenli geleceği yalnızca kendilerine, kendi güçlerine ve kararlılıklarına bağlı olduğu, 

-2022 yılı olaylarının “yeni ortak Rus geleceğinin, yeni gerçek bağımsızlıklarının temellerini atan mihenk taşı olduğunu”, bugün bile bunun için savaştıklarını,
-Yeni Rusya Federasyonu Tebaasında (Ukrayna’nın yasadışı olarak ilhak edilmiş toprakları) kendi tarihi topraklarımızda kendi halkımızı savunduğunu belirtti.

Bu konuşma, Putin’in yalnızca Rusya’nın Ukrayna üzerinde tarihi hakları olduğu değil, aynı zamanda Rusya’nın bağımsızlığının ve egemenliğinin Ukrayna’nın kontrolünü yeniden kazanmasına bağlı olduğu yönündeki iddialarını sürdürdü. Böylece Putin, 

Rusya’nın bağımsız bir devlet olarak varlığını sürdürmesi için savaşta zafer kazanmanın şart olduğu fikrine devam etmektedir. Dolayısıyla Rusya’nın, Ukrayna’da daha küçük kazanımlı bir barışı kabul etmesinin imkansız olduğu ancak, Ukrayna’nın batının desteği ile Rusya karşısında elde edeceği bir askeri zaferin bunu değiştirebileceğini söyleyebiliriz. 

****ISW-Savaş Çalışmaları Enstitüsüne göre, Rusya’nın hassas füze stokunun tükenmesi nedeniyle Ukrayna’nın kritik altyapısına yönelik ateşle taarruzlarını sürdürmek için Ukrayna’ya yönelik drone taarruzlarını artırdığını belirtilmektedir.

“Rus ordusunun 14 Aralık günü 13 Shahed, 18 ve 19 Aralık gecesi 30 Shahed, 29-30 Aralık gecesi de 39 Shahed insansız hava aracı kullandığı UK tarafından tespit edilmiştir. 

ISW, “Ukrayna’da bu sistemleri son zamanlarda Ukrayna’nın hava savunması, ülkenin kuzeyinden ve güneydoğusundan Ukrayna’ya fırlatılan tüm İHA’ları düşürdü.

ISW, Ukrayna hava savunmasının son zamanlarda Shahed insansız hava araçlarını düşürmede oldukça etkili olduğunu kanıtladığını ve ” Rus ordusunun bu sistemleri geri bölgelerde sivil hedeflere yönelik taarruzlarda kullanmasının etkilerinin azaldığını” kaydetti. ISW , Rus ordusunun “Ukrayna’nın savaşma iradesini kırmaya yönelik yanlış girişiminde ” Ukrayna’daki sivil hedeflere yönelik drone saldırılarına büyük olasılıkla devam edeceğini yazdı. 

Ayrıca Rusya’nın 5, 16 ve 29 Aralık günlerinde büyük çaplı yaptığı füze taarruzları arasında da bu SİHA-Kamikaze dronları kullandığı görülmektedir. 

****Haber Globalda 28 Aralık günü akşam bir programda, Ukrayna savaşı ile ilgili Rus tankları görüşülürken Milli Savunma Üniversitesinden bir öğretim elemanının, ‘’Rusların T-90 tankını Ukrayna Harekat Alanına getirmediğini, bu tankların performansını bilmediği için getirmediğini’’ ifade etti. 

Rusya T-90 tanklarını Harekatın başından itibaren Ukrayna’da kullanmakta ve bu tanklardan 12 adedinin tahrip olduğu ve bunların 27Şubatta 2 adet, 28 Şubatta 2 adet, 4 Martta 3 adet, 21 Martta 1 adet, 31 Martta 1 adet, 23 Nisanda 1 adet ve 11 Haziranda 1 adedinin tahrip olduğu ve Ukrayna kuvvetlerinin eline geçtiğini belirtelim. Hatta bunlardan 7 adedinin Ukrayna kuvvetlerince sağlam olarak teslim alındığını da vurgulayalım. Açık kaynak bilgilerinde teyit edilmemekle beraber Bakhmut bölgesinde de yeni bir T-90 tankının daha tahrip edildiği belirtilmektedir. 

Ayrıca şunu da ekleyelim, Rusların en son geliştirdiği ve az miktarda elinde bulunan T-14 Tankı da harekat alanına sevk edildi. Televizyonlara çıkan özellikle bazı emekli askeri analizcilerin konuya çalışmadan ekrana çıkıp eksik-yanlış bilgi verdiklerini üzülerek görüyoruz. 

Rusya Ukrayna Harekat Alanında T-62, T-64, T-72, T-80, T-84, T-90 Tanklarını kullanmaktadır. Bunlara en son T-14 Tankını da ilave edelim ancak, daha muharebe sahasında göremedik bu tankı. Yine Ukrayna kaynaklı resmi kurum paylaşımlarında Rusların 31 Aralık 2022 günü itibarıyla tam 3032 adet Tank kaybı olduğu belirtilmektedir. Bu kayıpları da ‘’Militaryland’’ sayfasında Kayıplar başlığı altında görseli, tarihi ve durumu ile beraber sunulmaktadır. 

Ayrıca, T-90’ların çoğunun özellikle Svatove-Kreminna hattında kullanılmak üzere konuşlandırıldığı belirtilmektedir. 

Rusların bu kadar tank zayiatı vermesinin, tankın yukarıdan güdümlü tanksavar mühimmatı ile vurulduğunda, kulenin gövdeden ayrılmasının, kule bölümündeki fazla mühimmat bulundurulmasından kaynaklandığı ve bir tasarım hatası olduğu da tank uzmanlarınca ifade edilmektedir. 

****Ukrayna Ana Askeri İstihbarat Müdürlüğü (GUR) Şefi Kyrylo Budanov,
-31 Aralık’ta Ukrayna’daki Rus kuvvetlerinin topçu mühimmatıyla ilgili önemli sorunlar yaşadığını ve bunun 2023 Mart’ına kadar daha belirgin hale geleceğini,
-Rus kuvvetlerinin daha önce günde bütün topçu silahlarının yaklaşık 60.000 adet topçu mühimmatını kullandığını ancak bu günlerde günlük yalnızca 19.000 – 20.000 adet topçu mühimmatı kullandığını,
-Rus kuvvetlerinin Ukrayna’daki harekatını desteklemek için Belarus mühimmat depolarından tüm topçu mühimmatını da Rusya içindeki depolara sevk ettiğini açıkladı. 

Mavi doktrin esaslarına göre Topçu silahlarından 155 mm Kundağı Motorlu Topçu Silah mühimmatını incelediğimizde Harekat İhtiyacı olarak,
-Hazırlanmış mevzilere taarruzda ilk gün 80 adet, diğer günler ise 60 adet mühimmat tahsis edileceği, 

-Rusya Ordu, Tümen, Tugay Topçu Gruplarının hepsini Rus doktrin esaslarına göre değerlendirdiğimizde Ukrayna Harekat Alanında yaklaşık 600 Rus namlulu Topçu Silahının olabileceği,
-Günlük Harekat ihtiyacı açısından en az 60 x 600 = 36.000 adet topçu mühimmatına ihtiyaç olacağı, 

-Ukrayna İstihbarat Şefinin belirtiği günlük toplam 19-20.000 mühimmata göre namlu başına ancak 33 adet tahsis edilebileceği,
-Harekatın ağırlık merkezinin veya siklet merkezinin olduğu bölgelerde bunu artırmak ve diğer bölgelerde daha az mühimmatın sarf edilmesi için GCİO-Günlük Cephane İkmal Oranının uygulanması gerektiğini söyleyebiliriz. 

Bu değerlendirmede bizlere, Rus Müşterek Harekatının desteklenebilmesi için gereken topçu mühimmatına sahip olmadığını, bu mühimmat desteğindeki yetersizliğin gün geçtikçe artacağını, Rus kuvvetlerinin şu anda büyük çaplı taarruzları desteklemek için gerekli topçu mühimmatı stoğuna sahip olmadığını ve Ukrayna’daki harekatın geleceğini Rusya açısından riskli hale geldiğini söylemektedir. Bunlarda Rusya’nın harekatı en kısa sürede bitirmesi gerektiğini ve elde edilen istihbarat bilgilerine göre Rusya’nın Ocak veya Şubat aylarında daha büyük çaplı taarruz harekatı icra edebileceğinin nedenini bizlere göstermektedir.
Elbette bunlar batının Ukrayna’ya, Topçu mühimmatı ve Topçu silahları konusunda desteğe devam edeceği faraziyesine göre kıymetlendirilmektedir. 

UK kaynaklı paylaşımlarda Ukrayna Topçu birliklerinin az sayıda da olsa tespit ettiği Rus personeli anında ateş altına alması da şimdilik, Ukrayna kuvvetlerinde Topçu mühimmatında sıkıntı olmadığı göstermektedir. Bu arada Ukrayna Topçularının atışlardaki başarılarını da vurgulayalım. 

****Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, Ocak ayı başlarında Rus yetkililerin Rusya sınırlarını seferberlik yaşlarındaki erkek vatandaşlara yurt dışı çıkışına kapatacağını, sıkıyönetim ilan edeceğini ve yeni bir seferberlik dalgası başlatacağını söyledi. Ukrinform’un haberine göre Reznikov, “Yılbaşı gecesi, askerlik çağındaki Rus vatandaşlarına sesleniyorum. Her şeyden önce bu, büyük Rus şehirlerinde yaşayanları ilgilendiriyor. Bundan yaklaşık bir hafta sonra en azından bir seçeneğiniz olacağını biliyorum. Ocak ayı başlarında, Rus makamları sıkıyönetim ilan etmeden ve başka bir seferberlik dalgası başlatmadan önce sınırları erkeklere kapatacak. Beyaz Rusya’da da sınırlar kapatılacak” dedi. 

Sosyal medya platformlarında da, Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin geçici olarak işgal altındaki topraklarındaki askere alma büroları, Ocak 2023 için potansiyel askere alınacakların listelerini hazırladığı bilgisi paylaşılmaktadır. 

****Son günlerde Ukrayna kaynaklı sosyal medya görüntülerinde temas hattına yakın birliklerde, ateş destek ve muharebe hizmet destek birliklerinde Ukraynalı kadın askerleri görmekteyiz. Bunlarında, Ukrayna birliklerindeki personel zayiatını ve bunların karşılanmasındaki sıkıntıları gösterdiğini söyleyebiliriz. 

KUPYANSK-SVATOVE-KREMİNNA-SİVERSK MUHAREBE BÖLGESİ 

Rus kuvvetleri, Svatove-Kreminna hattı boyunca kaybedilen mevzileri geri kazanmak için mahdut hedefli karşı taarruzlarına devam etmektedir.
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna kuvvetlerinin Stelmakhivka (Svatove’nin 16 km kuzeybatısında), Nevske (Kreminna’nın 18 km kuzeybatısında), Chervonopopivka (Kreminna 6 km kuzeyinde) ve Donets nehri güneyindeki Bilohorivka yakınlarındaki Rus taarruz harekatını durdurduğunu bildirdi. 

Ukrayna kuvvetlerinin, Svatove kasabasına özellikle kuzey batıdan ilerlemeye devam ettiği, Kreminna bölgesinde ise kasabanın kuzey, doğu ve güneyinden ilerlemeye çalıştığı ve Rus savunma hatlarına el atma gayretlerini sürdürdüğünü görmekteyiz. Kreminna bölgesinde Rus savunma hatlarının yarılmaması için Rus Müşterek Harekat Komutanlığının bölgeyi takviye ettiği bildirilmektedir. 

BAKHMUT MUHAREBE BÖLGESİ 

Rus kuvvetleri ısrarla Bakhmut çevresinde taarruzlarına devam etmektedir. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna kuvvetlerinin Bakhmut yakınlarındaki Rus ilerlemesini durdurduğunu bildirdi. Bu bölgelerin; Bakhmut kuzeyindeki Soledar, Bilohorivka, Bakhmutske ve Pidhorodne yakınında ve Bakhmut güneyinde ise Klishchiivka ve Niu York olduğunu açıkladı. 

Rus sosyal medya paylaşımları,
-Wagner Group’un unsurlarının Soledar’ın güneydoğu eteklerine taarruz ettiğini,
-Rus güçlerini Zelenopillia’nın daha batısında (Bakhmut’un 10 km güneyinde) olduğu, 

-Ukrayna kuvvetlerinin Bakhmut’ta ilerleyen Rus kuvvetlerine taarruz ettiğini, Ukrayna kuvvetlerinin bir Rus taarruzunu Klishchiivka’ya doğru geri çekilmeye mecbur bıraktığını ve Ukrayna ve Rus kuvvetlerinin Klishchiivka yakınlarında yakın temas halinde olduğunu göstermektedir. 

Ayrıca Bakhmut kasabasına ele geçirmek için kasabanın hem doğusundan hem güneyden kasabaya girmeye çalışan Rus kuvvetlerin doğudan başarılı olamaması üzerine güneye ağırlık verdiği ve Bakhmut güneyindeki Opytne’i kontrol altına aldığı ve Bakhmut içine doğru ilerlediğini, Ukrayna Tugayının Bakhmut içine geri çekildiğini gösteren açık kaynak paylaşımları bulunmaktadır. Bu ilerlemenin devam edip edemeyeceğini sanırım yakında göreceğiz. 

AVDİİVKA -DONETSK MUHAREBE BÖLGESİ 

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı,
-Rus kuvvetlerin bölgedeki taarruzlarına devam ettiğini,
-Ukrayna kuvvetlerinin Avdiivka yakınlarında ve Avdiivka’nın 27 km güneybatısında Krasnohorivka, Kamyanska ve Marinka yakınlarındaki Rus taarruzlarını yavaşlattığı bildirdi. 

Bir Rus milblogger, Rus kuvvetlerinin Vodyane (Avdiivka’nın 7 km güneybatısında) ve Kamyanska’ya (Avdiivka’nın 4 km kuzeydoğusunda) doğru ilerlemeye çalıştığını iddia etti. 

Rus kuvvetlerin genel olarak Avdiivka, Pisky, Marinka bölgelerinde devam etmekte olduğu ve Marinka’yı ele geçirmek için çabalarını artırdığını görmekteyiz.

**** Hemen her Ordunun muharebe Sahasında barıştan itibaren kurduğu ve çalıştırdığı sıhhi tedavi ve tahliye sistemi bulunur. Bu sistem elbette, muharebe sahasında özel yetişmiş olarak görev yapabilecek savaş cerrahi uzmanlarını, özellikle yeterli tabip başta olmak üzere sıhhiye elemanlarına ihtiyaç duyar. Hatta barıştan itibaren planlar kapsamında bu sitemin eğitimler, tatbikatlar ile denenmesi gerekmektedir. Barışta test etmediğin, kontrol etmediğin her şey muharebe sahasında sana misliyle karşılık verecektir.

Bu gün Ukrayna Harekat Alanında,
-Ukrayna’nın yetersiz ve tahrip olmuş sıhhi tedavi-tahliye sistemi nedeniyle çok fazla personel zayiatı verdiği, ilkel- bulunan her imkanların kullanıldığı tahliye-tedavi sistemini yürütmeye çalıştığı,
-Rusya’nın ise taktik seviyedeki birliklerin eğitimsizliği ile planlama hatalarından dolayı harekatta tahminlerinden fazla personel zayiatı vermesi ve yetersiz sıhhi tedavi-tahliye sisteminden öngördüğü zayiattan fazla zayiat verdiği, tedavi için kontrol altındaki Ukrayna hastanelerini kullandığı, tahliye araçlarının muharebe sahası ihtiyaçlarına cevap vermediğini anlıyoruz. 

Ülkemizin ihtiyaca cevap veren bir sıhhi tedavi-tahliye sisteminin bulunup bulunmadığı, sıhhi personel durumu ile sıhhi tesislerin, tahliye sistemlerinin sayısı ile durumlarının sorgulanması gerektiğini değerlendiriyoruz.

(E) Tuğgeneral Levent Köse

Yazar Hakkında: 1960 yılında İstanbul’un Beykoz ilçesinde doğan Levent Köse’nin memleketi Giresun-Görele’dir. İlk ve ortaokulu bitirmeyi müteakip, 1977 yılları arasında Kuleli Askeri Lisesi’nden, 1981 yılları arasında Kara Harp Okulu’ndan mezun olmuş ve çeşitli birliklerde Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1992 -1994 yılları arasında Kara Harp Akademisi öğrenimini tamamlayıp Kurmay Subay olarak çeşitli birliklerde Şube Müdürlüğü, Tabur K.lığı ve Alay K.lığı görevlerinde bulunmuştur. 2010 yılında Tuğgeneralliğine terfi etmesi sonrası, Hakkari Dağ ve Komd. Tug. K. ve Balıkesir Bakım Okulu ve Eğt. Mrk. K. olarak görev yapıp 2014 yılında emekli olmuştur. 2017-2021 yılları arasında Kara Harp Enstitüsü’nde öğretmenlik yapmıştır. Görevi esnasında Silahlı Kuvvetler Akademisi’nde, Milli Güvenlik Akademisi’nde öğrenim görmüş, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde yüksek lisans yapmıştır.