Harekatta 2 Şubat 2023 günü itibarıyla,

-Luhansk bölgesinde Ukrayna’nın durmaya başlayan taarruzları ile Rus savunmasını, taktik seviyedeki K/T larını,

-Donetsk bölgesinde, Rusların şiddeti artan taarruzlarını, Bakhmut kasabasını kuşatma çabalarını, Donetsk şehri batısı bölgesinde ise, yavaş bir tempoda gelişen Rus taarruzlarını ve güneyde Vuhledar bölgesinde yeni gelişen Rus taarruzunu, Ukrayna’nın ise Bakhmut bölgesinde tutunmaya çalıştığı, Bakhmut kasabasına Rus kuvvetlerinin girmesine izin vermemeye çalıştığı, Avdiivka, Pervpomasike ile Marinka ve Vuhledar bölgesinde savunma tedbirleri almaya devam ettiğini,

-Zaporizhia bölgesinde gelişmek üzere olan Rus taarruzlarını görmekteyiz.

Bakhmut’un yakında Rus kuvvetlerinin eline geçme ihtimalinin olduğu, Ukrayna komutanlığının, çok fazla sayıda zayiattan kaçınmak için kasabadan her an geri çekilme hareket tarzını tercih edip, savunmayı Bakhmut kasabası gerisindeki Stupocky-Kalinina- Bohdanivka-Berkhivka hattında yeniden tesis edebileceğini değerlendirmekteyiz. 

Ayrıca Rusya’nın Sumy ile Harkov bölgesindeki ateş etkinliğini artırması, güneyde Zaporizhia bölgesinde bir hafta önce başlattığı ancak, fazla gelişmeyen taarruzları dikkate aldığımızda Rusya’nın Donbas bölgesi dışında da bir taarruza başlayabileceği ihtimal halindedir. 

Rusya, Ukrayna Harekât Alanında muhtemelen Bahar başlangıcında savaşta Ukrayna’ya son bir darbe vurmak için, 

-Belarus hududu ile beraber Rusya sınırındaki Sumy, Harkov, Zaporizhia ile Herson bölgelerinde Ukrayna kuvvetlerini tespit etmeye yönelik taarruzlarının yanısıra, -Donbas’ın ele geçirilmesini sağlayacak kesin sonuçlu bir taarruzu harekâtı Donetsk ile Luhansk’da icra edebileceğini görmek gerekmektedir. 

*****Rusya Ukrayna üzerindeki askeri hedeflerini ele geçirmek için acımasızca güçlerini geliştirirken, Vladimir Putin yeni tanklar ve füzeler üretmek için ekonomiyi savaşa doğru hareket ettiriyor. Putin’in Ukrayna Harekâtını en kısa sürede tamamlamak yani Donbas’ı ele geçirmek için ilk olarak Rus genelkurmay başkanı Valery Gerasimov’ı, birçok analist tarafından büyük bir taarruzun emaresi olarak Rusya’nın Ukrayna Müşterek Harekât Komutanı olarak atadı. 

Rusya icra ettiği Ukrayna Harekât Alanındaki savaşta, ilk aşamada, Eylül 2022 de kuzeyde Sumy-Hakov bölgesinde, ardından Harkiv güney doğu bölgesinde Oskil Nehri bölgesinden ve Kasım’da Dinyeper nehri kuzeyinde Kuzey Herson bölgesi ile Dinyeper’in batısındaki Herson bölgesinden geri çekilerek askeri başarısızlığa uğradı. 

İkinci aşama, Bakhmut ve Soledar kasabaları çevresinde küçük toprak kazanımları için binlerce Rus paralı askeri ve hükümlünün feda edildiği bir yıpratma savaşı girişimi ve elektrik santralleri başta olmak üzere Ukrayna alt yapısına yönelik toplu füze taarruzlarıyla Ukraynalıları teslim olma çabaları yürütüldü. Esasında bu ikinci aşama, neredeyse birincisi kadar başarısız oldu zira Ukrayna’nın savaşma azim ve iradesi kırılamadı. Üstelik Rusya, seyir füzesi mühimmat stoğunun çoğunu kullandı ve Ukrayna’nın elektrik şebekesi hırpalanmış ve kısıtlı enerji tüketimi de olsa da Ukrayna’nın savaşma iradesi devam etmektedir. 

Askeri analizcilerce kabul edilen veya tahmin edilen üçüncü aşama başlamak üzere. Rusya Ukrayna’ya kesin bir darbe vurmak için bütün kuvvet ve silahlarını kullanarak kesin sonuç alabilmeyi hedeflediği öngörülmektedir.
Adeta topyekûn bir savaş bekleniyor. Dünya 1980’lerdeki İran-Irak savaşından bu yana, Avrupa ise ikinci dünya savaşından bu yana böyle bir şeye tanık olmadı. En son Balkanlarda Bosna-Hersek’teki savaşta ölen 100.000 insanın sayısı aşıldı. Ukrayna, yalnızca Rusların savaşta ölü sayısının toplam 129.000 olduğunu iddia etmektedir. Norveç istihbaratı, Rus ölü ve yaralılarının toplamının 180.000 olduğunu ve toplam Ukrayna zayiatının 100.000 olduğunu öne sürmektedir. 

Savaşın bu yaklaşan aşamasında büyük bir taarruz düzenlemek, çatışmanın her iki tarafı için de risklerle dolu muazzam bir girişim olacaktır. Tahkimli mevzilere taarruz etmek, personel zayiatı ve askeri teçhizat açısından her zaman onları savunmaktan çok daha maliyetli olacaktır. 

Müşterek Harekât Planlama esaslarında taarruz edenin savunana karşı Nisbi Muharebe Gücü üstünlüğünün en az 1/3 olması gerektiğini belirtmemiz lazım. Taarruz edenin kuvvet üstünlüğü olsa da, günümüz teknolojilerinde özellikle SİAH-İHA, Uydu Sistemleri, Gelişmiş Ateş Destek Sistemleri, Gelişmiş Kara Platformları ile taarruz etmek için tertiplenen kuvvetler kısa süre içinde tespit edip etkili olarak ateş altına alınabileceğinden bu üstünlüğün ortadan kalkabileceğini de belirtmemiz lazım. 

**Yine uluslararasındaki Ukrayna-Rus savaş değerlendirilmesinde,

-Rusya’nın muhtemelen 2023 Baharında daha büyük çaplı ve koordineli bir taarruz harekâtına başlayabileceği,

-Bu Bahar taarruzu sırasında Rus kuvvetlerin çok daha etkili olabileceği,

-Bahardaki muhtemel Rus taarruz harekâtında, Rusların havada çok daha etkili olacaklarını ve hava üstünlüğü sağlama çabalarının belki de Vladimir Putin için savaşın anahtarı olacağı,

-2023 yılının Ukrayna için 2022’den çok daha tehlikeli olacağı,

-2023 yılının Ukrayna tarafı için, daha da kötüleşeceği, daha şiddetli ve daha tehlikeli olacağı ve sınırları aşmaya devam edileceği,

-Ukrayna’nın F-16 gibi mutlaka taarruz uçaklarına ihtiyacı olduğu analist Profesör Michael Clark tarafından açıklandı. 

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov, 31 Ocak’ta Sky News ile yaptığı bir röportajda,

-Rus kuvvetlerinin önümüzdeki iki ila üç ay içinde Ukrayna’da çok büyük çaplı bir taarruz harekâtı icra edebileceği,

-Şu anda Ukrayna’da muharebe den 326.000 kişilik Rus kuvveti olduğunu ayrıca hala muharebeye girmemiş seferberlik kapsamında görevlendirilip eğitimlerine devam eden yaklaşık 150.000 seferber edilmiş personelden oluşan Rus kuvvetinin olduğunu,

-Rus ordusu büyük ihtimalle Luhansk Oblastında konvansiyonel kuvvetler biriktirmeye devam edeceği ve batı Luhansk Oblastında kesin sonuçlu bir taarruz harekâtına yönelik bir stratejik çabayı desteklemek için geri kalan seferber edilmiş personelin doğu Ukrayna’ya konuşlandırılmasını artıracağı,

-Ukrayna kuvvetlerinin önümüzdeki aylarda kendi harekât planları olduğunu,

-Ukrayna kuvvetlerinin 2023 baharında “Kırım’dan Donbas’a” Ukrayna genelinde büyük bir genel karşı taarruz başlatmayı planladığını belirtti.

****Ukrayna liderliğinin aylardır ABD’den, 300 km’ye kadar mesafedeki hedefleri yüksek hassasiyetle vurabilen HIMARS / MLRS sistemlerinden atılması için ATACMS balistik füzelerini istemekte ancak ABD’nin bu talepleri kabul etmediği belirtilmektedir. 

(E) Tuğgeneral Levent Köse 

Yazar Hakkında: 1960 yılında İstanbul’un Beykoz ilçesinde doğan Levent Köse’nin memleketi Giresun-Görele’dir. İlk ve ortaokulu bitirmeyi müteakip, 1977 yılında Kuleli Askerî Lisesi’nden, 1981 yılında Kara Harp Okulu’ndan mezun olmuş ve çeşitli birliklerde Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1992 -1994 yılları arasında Kara Harp Akademisi öğrenimini tamamlayıp Kurmay Subay olarak çeşitli birliklerde ve karargahlarda Şube Müdürlüğü, Öğretim Elemanlığı, Tabur K.lığı, Alay K.lığı, Daire Başkanlığı ve Kurmay Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 

Görevi esnasında, yurt içinde Temel Paraşüt, Atlatıcı Öğretmen ve Yer Ekip Komutanlığı, Serbest Paraşüt, Komando İhtisas, PPBUS kursları ile Silahlı Kuvvetler Akademisi’nde, Milli Güvenlik Akademisi’nde öğrenim görmüş ve yurt dışında Barışı Koruma Harekat Planlaması, İnsani Yardım konusunda Torino-İtalya’da kurs görmüş, Bosna-Hersek’de kısa süreli kurs öğretmenliği, Azerbaycan Türkiye Askeri İşbirliği ve Koordinasyon Kurul Kur. Bşk. lığı görevinde bulunmuş ve 2010 yılında Tuğgeneralliğine terfi etmesi sonrası, Hakkâri Dağ ve Komd. Tug. K. ve Balıkesir Bakım Okulu ve Eğt. Mrk. K. olarak görev yapıp 2014 yılında emekli olmuştur. 2017-2021 yılları arasında Kara Harp Enstitüsü’nde öğretmenlik yapmıştır. 2016 yılında, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde yüksek lisans yapmıştır.