Harekatın 315 gününde,
-Rusya’nın Donets bölgesindeki Donbas bölgesini ele geçirmek maksatlı taarruzlarına, Luhansk bölgesindeki taktik seviyedeki karşı taarruzları ile bu bölge ile diğer bütün bölgelerdeki savunma harekatına devam etmekte,
-Rus kuvvetlerin, bazı alanlardaki taktik seviyedeki karşı taarruzlarına devam ederken, Svatove-Kreminna hattındaki savunmasında özellikle Kreminna ile Svatove kasabaları bölgelerini takviye etmekte ve Ukrayna kuvvetlerini ilk savunma hattına girmesine izin vermemeye çalışmakta,
-Ukrayna’nın Luhansk bölgesindeki Svatove-Kreminna hattını ele geçirme maksatlı taarruzları özellikle Kreminna bölgesinde gelişmekte, Donetsk bölgesindeki başta Bakhmut ile Marinka kasabaları başta olmak üzere savunmasının zorlukla devam etmekte ve Donets bölgesi ile diğer bölgelerdeki savunmasına devam etmektedir. 

****Ukrayna kuvvetlerin batıdan sağladığı dronları çok etkin kullandığı açıklanmaktadır.
Dronlar ile ilgili Ukrayna kuvvetlerinin, temas hattındaki birkaç farklı Ukraynalı birim ile koordineli olarak yüksek çözünürlüklü yayınlarıyla hedeflerin tespit edildiği, ADESTİM-İG göreviniyaparaktopçuatışlarınıdüzeltildiğivegenelkeşifdesteğisağlandığıbelirtiliyor. Sürekli uçurulan dronlar ile temas hattı devamlı gözetlenmektedir.
Dronlar vasıtası ile temin edilen Rus kuvvetlerine yönelik hedeflerin incelenmesini müteakip uygun silah seçiminin yapılıp SİHA-Topçu, Havan veya mühimmat taşıyan dron ile ateş altına alınmasına karar verilip görev icra edilmektedir.
İdeal koşullarda, atışa hazır topçu ile, bir insansız hava aracı pilotunun bir hedefi tespit etmesi ile Ukrayna topçularının ona atış yapması arasında sadece beş dakika kadar kısa bir süre geçeceği belirtilmektedir. 

Ukraynalı yetkililer,
-Bu faaliyeti çok çabuk yaptıklarını ve kısa sürede ateş emri verilebilmekte olduğunu ve Rus askerlerinin Ukraynalıların ne kadar kolay ve hızlı bir şekilde topçu atışları yaptığından şikayet ettiklerini,
-Rus emir komuta sistemindeki bürokratik yapı ile ağır işleyiş nedenleriyle “Sıradan bir askerin aynı şeyi Rus emir komuta zincirinde yapması çok daha zor.” olduğunu belirtmektedir.

Söz konusu taktik seviyedeki birliklerin girebileceği muharebelerde kullanmak üzere dronların, hem atış hem de keşif maksatlı kullanım esaslarının doktrin dokümanlarına, ateş destek planlarına ve bunların temin edilip envantere dahil edilmesi düşünülmelidir. 

****Ukrayna askeri istihbarat sözcüsü Andrii Cherniak,
-Rusya’nın önümüzdeki aylarda on binlerce askerini kaybedebilecek olmasına rağmen muhtemelen 2023 de taarruzlarına devam edeceğini,
-Rusya’nın yine de Donetsk Oblastı’nı ele geçirmeye çalışacağından ve Rus işgali altındaki bölgenin güney kıyısındaki kara koridorunu elinde tutmak için ne gerekiyorsa yapacağından “emin” olduğunu,
-Rus ordusunun önümüzdeki 4-5 ay içinde 70.000’e kadar asker daha kaybedeceğini tahmin ettiğini, ancak Kremlin’in “bu tür kayıplara hazır” göründüğünü,
-Rusya’nın 2023’ün başlarında birçok yönden büyük bir taarruz harekatına başlayabileceğini belirtti. 

****Ukrayna Genel Kurmay Başkanı Valerii Zaluzhnyi, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Rusya’nın 24 Şubat’ta tam ölçekli işgalinin başlamasının ardından işgal ettiği toprakların %40’ını ve ülkenin Rus işgali altındaki tüm topraklarının %28’ini kurtardığını açıkladı. Zaluzhnyi,
-Ukrayna’nın, 1.500 kilometrelik aktif bir cephe hattı da dahil olmak üzere toplam 3.786 kilometrelik bir hatta Rus taarruzlarını, ateş altına alınmaya, caydırmaya devam ettiğini, 

-Geçen yıl 600.000’den fazla sivilin çatışma bölgelerinden tahliye edildiğini ve oraya 2 milyon tondan fazla insani yardım malzemesinin getirildiğini belirtti. 

****Ukrayna hava savunmasının, 31 Aralık – 2 Ocak tarihlerinde Ukrayna’ya yönelik Rus SİHA- Silahlı insansız hava aracı taarruzlarında tüm insansız hava araçlarını tahrip ettiği bildirildi. 

Ukrayna hava kuvvetlerinin,
-01 Ocak’ta Rusya’nın yılbaşı gecesi Ukrayna’ya gönderdiği İran yapımı 45 adet Shahed-136 İHA’nın tamamını vurduğunu, 

-01 Ocak’ta Ukrayna kuvvetlerinin bu insansız hava araçlarını düşürmek için ABD tarafından sağlanan NASAMS hava savunma sistemini kullandığını,
-01 Ocak ile 02 Ocak gecesi Ukrayna’ya taarruzda kullanılan 39 adet Shahed-136 insansız hava aracının tamamının vurulduğunu bildirdi. 

-02 Ocak’ta yine Rus kuvvetlerinin Ukrayna’ya karşı taarruzda kullandığı 27 adet Shahed-136 insansız hava aracını düşürdüğünü bildirdi. 

****31 Aralık’ta Donetsk şehri doğusundaki Makiivka banliyösünde Rus üssünün Ukrayna’nın HIMARS’ları kullanarak ateş altına alınması sonucu 400 Rus askerinin öldüğü açıklandı.
Bu zayiatla ile ilgili, Rus sosyal medya alanında Rus askeri liderliğine yönelik önemli eleştirilere yol açtı. Rusya zayiatı 63 olarak açıklasa da daha fazla olduğu ifade edilmektedir. 

Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Stratejik İletişim Departmanı, 1 Ocak’ta, taarruzun sonucu Rus yeni seferber edilmiş 400 personeli öldürdüğünü ve 300 kişiyi yaraladığını bildirdi. 

Makiivka Meslek Yüksek Okuluna ateşle taarruzda Rusya Savunma Bakanlığı, altı roketten dördünün 63 Rus askerini öldürdüğünü iddia ederek saldırıyı kabul etti. 

Bazı Rus milblog yazarları ise, ölü sayısının 110 civarında olduğunu ve 100’den fazla yaralı personel olduğunu iddia etti. 
Rus Savunma Bakanlığı muhtemelen, zayıf harekat güvenliğinin suçunu Donetsk Halk Cumhuriyeti (DNR) yetkililerine ve seferber edilmiş güçlere yüklemeye çalışıyor. DNR kolluk görevlileri, Ukrayna ateşle taarruzunun Rus askerlerinin kişisel cep telefonlarını kullanarak harekat güvenliğini ihlal etmesi ve Ukrayna kuvvetlerinin üsse hassas bir taarruz yapmasına izin vermesiyle meydana geldiğini söyledi. Kremlin’e eğilimli yayın organları ve bazı milblog yazarları, Rus güçlerinin Ukrayna’nın ön cephelerde zayıf güvenlik tedbirleri uygulamalarından istifade etme yeteneğini hafife alınmaması gerektiğini belirterek iddiayı güçlendirdi ve Kremlin’i askerler arasında cep telefonu kullanımına ilişkin daha katı kurallar getirmeye çağırdı. 

Bununla birlikte, Rus Savunma Bakanlığı’nın taarruzu belirsiz bir şekilde kabul etmesi, Rus komutanlığına yönelik eleştirilere yol açtı.Wagner’e bağlı milblogger’lar, Rus askeri komutanlığının, okulun bodrum katında mühimmat depolayarak yıkıcı taarruzu mümkün kıldığını belirttiler. 

Diğer milblog yazarları,
-Rus komutanlığının son 11 ay boyunca benzer saldırılara tanık olduğunu, ancak “suç açısından ihmalkar” davrandığını ve Makiivka’da konuşlanmış Rus kuvvetlerini arkada daha küçük gruplara dağıtmayı başaramadığını,
-Kremlin’i bu başarısızlıktan dolayı sorumlu komutanın cezalandırılmasını belirtiler. 

Askerlerin kaldığı yıkılmış haldeki binanın fotoğraflarına baktığımızda, çok sayıda Rus askerinin öldüğünü anlayabiliyoruz. Hatta sosyal medya paylaşımlarında ölü Rus asker sayısının 600 olabileceği belirtilmektedir.
Ayrıca, muharebe sahasındaki askerlerin düşmana istihbarat sağlayacak cep telefonu gibi elektronik cihaz kullanma konusunda mutlaka tahditler getirilmesi gerekmektedir. 

Donets şehrindeki bu zayiat yaşanırken Ukrayna kuvvetlerinin Svatove kasabası içindeki mühimmat deposunu da dronlar ile vurup tahrip etmesi, herhalde Rusların geri bölge emniyeti ile hava savunma konusundaki zafiyetlerini göstermektedir. 

KUPYANSK-SVATOVE-KREMİNNA-SİVERSK MUHAREBE BÖLGESİ 

Rus ve Ukrayna kuvvetleri Svatove-Kreminna hattındaki harekatlarına devam etmektedir. Özellikle Kreminnna bölgesinde şiddetli muharebeler cereyan etmektedir. Ukrayna kuvvetlerinin, Kreminna bölgesinde Rusya ilk savunma hattını yarmak için Kreminna kuzeyinde Chernovonopopivka, Zhytlivka bölgelerinde, Kreminna batısı ile güneyi bölgesinden ilerleme çabalarını görmekteyiz. Rus unsurlarda, bölgeyi şiddetle savunmakta ve Ukrayna kuvvetlerini bölgeye girmesine izin vermemek için taktik seviyede karşı taarruzlar yapmaktadır. Bu bölgedeki muharebelerin geleceği Kreminna kasaba çevresindeki muharebelerde gösterilecek başarıya göre şekillenecektir. Rus kuvvetlerin bölgede 2 savunma hattı şeklinde tertiplendiği ve derinlikte bir savunma anlayışı ile aktif bir yapıda mevzi savunması icra ettiğini anlıyoruz. 

Halen devam eden Rus muharebe anlayışına göre bu bölgenin ne Kherson nede Harkov olmayacağıdır. Ruslar bölgede Ukrayna karşısında geri çekilmemekte ve Ukrayna kuvvetlerine karşı hem savunup hem de her fırsattan istifade ile taarruz ettiği görülmektedir. Sanırım buda Rus Müşterek Harekat Komutanı S. Surovikin’in uyguladığı bir muharebe anlayışı.

Rus kaynaklı bilgilere göre,
-Rus kuvvetlerinin Stelmakhivka’ya (Svatove’nin yaklaşık 16 km kuzeybatısında) taarruz ettiğini ancak sonucu açıklamadığını, -Rus kuvvetlerinin Ploshchanka’ya da taarruz harekatı icra ettiğini ancak bir sonuç belirtmediğini, -Ukrayna kuvvetlerinin Kreminna yakınlarında geniş çaplı bir taarruz hazırlığında olduğunu ve Rus kuvvetlerinin, bölgede zemin donduğunda Ukrayna’dan bir taarruz harekatı beklediğini, -Ukrayna kuvvetlerinin Kreminna’nın güneybatısında Donets nehri üzerinde nakliye takımları ve yüzücü köprü gibi yüzücü geçiş vasıtaları kurduğunu,
-Ukrayna kuvvetlerinin Luhansk bölgesinde Rus kontrolu altındaki Rusya geri bölgelerine yönelik bir dizi HIMARS ateşle taarruz başlattığını iddia etti.
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı da,
-Rus kuvvetlerin, Svatove’nin kuzeybatısındaki taktik konumlarını iyileştirmek için taarruz girişimlerinin başarısız olduğunu, Ukrayna kuvvetlerinin Stelmakhivka’ya yönelik bir Rus taarruzunu durdurduğunu, -Ukrayna’nın kuvvetlerinin, Ploshchanka yakınlarında (Kreminna’nın yaklaşık 13 km kuzeybatısında) bir Rus zırhlı grubunu ortadan kaldırdığını,
-Ukrayna kuvvetlerin, 1 ve 2 Ocak’ta Kreminna çevresindeki Rus karşı taarruzlarını durdurmaya devam ettiğini,
-Ukrayna kuvvetlerinin Bilohorivka’ya (Kreminna’nın yaklaşık 13 km güneydoğusunda) yönelik Rus ilerlemesini durdurduğunu açıkladı. 

Ukraynalı bir ulusal güvenlik düşünce kuruluşu olan Ukrayna Savunma Stratejileri Merkezi, Rus kuvvetlerinin Harkov-Kupyansk-Svatove-Kreminna-Siversk cephe hattında büyük ölçüde Batı ve Merkez Askeri Bölge (KİS ve CMD) unsurlarını kullandığını bildirdi. Merkez, Batı ve Merkez Askeri bölgelerdeki 23 ila 28 Rus taburu taktik grubunun (BTG’ler) şu anda BTG başına yaklaşık 5,5 km’lik bir cephe hattı genişliği ile bu sektörde yaklaşık 154 km’lik bir cephe hattını kapattığını kaydetti. Bölgede hemen hemen her askeri bölgeden kuvvet olduğu da belirtilmektedir. 

Devamlı Rus geri bölgedeki lojistik tesisleri hedef almaya devam eden Ukrayna kuvvetlerinin, Luhansk Oblast’ta Svatove kasaba içindeki mühimmat deposunu ateşle taarruz sonucu tahrip ettiği açıklandı.

BAKHMUT MUHAREBE BÖLGESİ 

Ukraynalı kaynaklar, Rus kuvvetlerinin topçu atış hızını korumaya çalışırken Bakhmut kasaba doğu ekseni boyunca yeniden konuşlandığını bildirdi.
Rus kuvvetlerin hem Bakhmut kasabası içine girmeye çalıştığını hem de kuzey ile güneyden kasabayı kuşatma gayretlerini görmekteyiz. 

4 Aralık’ta Ukrayna askeri sözcüsü Serhii Cherevatiy, Rus kuvvetlerinin Bakhmut çevresindeki çatışmalarda günde yaklaşık 50-100 zayiat verdiğini, sadece 3 Ocak’ta bölgede 189 Rus askerinin öldüğünü ve 200’den fazla kişinin de yaralandığını bildirdi.
Sözcü, Rusların manga seviyesindeki sonsuz saldırılarında daha fazla taktiksel başarıya sahip olmayacağı anlamına gelmiyor, diye uyardı. “Her şey aşağı yukarı aynı kalırsa, büyük olasılıkla önümüzdeki birkaç kış ayında, Bakhmutka Nehri’ne ulaşana kadar yavaş yavaş ilerleyecekler” dedi. “Kuvvetlerin miktarında herhangi bir radikal değişiklik olmayacaksa, kişisel olarak bundan daha fazlasını yapacaklarını düşünmüyorum.” 

Ukrayna’nın Doğu Kuvvetler Komutanlık Sözcüsü Albay Serhiy Cherevaty,
-2 Ocak’ta Rus kuvvetlerinin topçu atışlarının günde 20-80.000 mermiden günde maksimum 20.000 mermiye düştüğünü,
-Rus kuvvetlerinin cephenin diğer bölgelerine göre Bakhmut ve Avdiivka cephe hattını ateş altına almaya öncelik verdiğini,
-2 Rus tabur taktik grubunun (BTG) Luhansk Oblastı, Popasna yakınlarına geldiğini ve muhtemelen Popasna-Soledar veya Popasna-Bakhmut yönlerinde muharebeye girebileceğini ancak bunların morallerinin bozuk ve muharebe yorgunluğu içinde olabileceğini belirtti. 
Rus kuvvetleri, Bakhmut’u ele geçirmek için düşük bir ilerleme hızıyla taarruzlarına devam ettiği görülmektedir.

****Rus Wagner Grubu finansörü Yevgeniy Prigozhin,
-Ukrayna kuvvetlerinin Bakhmut çevresindeki yerleşim bölgesini ağır bir şekilde güçlendirdiğini ve bu nedenle “her 10 metrede bir” yeni bir savunma hattı olduğunu,
-Artemovsk’ta-Bakhmut’ta her evin bir kale haline geldiğini, askerlerimiz bazen bir ev için günlerce muharebe ettiğini,
-Ve her evin arkasında hala yeni bir savunma hattı olduğu, Artemovsk-Bakhmut’ta bu tür kaç tane savunma hattı var? Beş yüz muhtemelen abartı olmayacağı şeklinde açıklama yaptı. 

Rusların uzun süredir Bakhmut önünde muharebe etmelerine rağmen kasabayı ele geçirememeleri morallerini bozduğu, ancak Putin’e bir hediye vermek için kasabayı asla ele geçirmekten vazgeçmediklerini görmekteyiz. Wagner birliğinin Bakhmut kasabasını bir süre daha ele geçiremediği takdirde Rusya’nın Wagnerlara karşı güvenlerinin sarsılacağı ve harekatın artık Ruslar için başka bir yönde gelişeceğini söyleyebiliriz. Geçen ayki makalemde Bakhmut bir Stalingarad olabilir mi söylemim, sanki gerçekleşmek üzere. Yine de ihtiyatlı olmak lazım. Zira Rusya’nın savaşta hiçbir kural tanımadığı, Cenevre sözleşmesine uymadığını hatırlayalım. 

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı Ukrayna kuvvetlerinin Bakhmut kasaba girişindeki Rus ilerlemesini durdurup geriye çekilmeye mecbur bıraktığını bildirdi.
Bakhmut’un kuzey ve kuzeydoğusunda, Krasna Hora, Soledar, Yakovlivka, ve Bakhmutske yakınlarında, 

Bakhmut güneyinde Ozaryanivka ve Klishchiivka yakınlarındaki çatışmaların devam ettiği ve genelde savunmanın emniyetle devam ettiğini açıkladı. 

Rus kaynaklarına göre,
-Rus kuvvetlerinin Klishchiivka yakınlarındaki birkaç Ukrayna mevziisini ele geçirdiğini ve Rus kuvvetlerinin yerleşim yakınında marjinal ilerlemeler kaydettiğini,
-Rus kuvvetlerinin Soledar-Bakhmutske bölgesinde 1,7 km’ye kadar ilerlediğini ve Pidhorodne yakınlarındaki Bakhmut’un kuzeydoğusundaki Ukrayna mevzilerini ele geçirdiğini iddia ettiler. 

Bakhmut civarındaki temas hattı incelendiğinde, Bakhmut kasabasının doğu, güney ve kısmen kuzeyinin Rus kontrolu altında olduğu, Ukrayna için sadece batıdaki yolların açık olduğu, kuzeydeki yolun artık Rusya ateş destek vasıtalarının etkisi altında olduğu belirtmek lazım. Rusya’nın Bakhmut güneyindeki taarruz ilerlemesinin Bakhmut kasabası güney batısında yer alan İvanivske’i hedef aldığı, eğer bu bölge Rus kontroluna girerse Ukrayna kuvvetlerinin artık Bakhmut kasabasında emniyetle savunma imkanlarının kalmayabileceğini belirtmemiz lazım. 

.AVDİİVKA -DONETSK MUHAREBE BÖLGESİ
Rus kuvvetleri bölgede Avdiivka ile Marinka’yı ele geçirmek için bütün güçleri ile bu kasabalara yüklenmektedirler.
Bu bölgede daha önce Vuhledar gibi güney bölgesinde yapılan Rus taarruzlarının artık icra edilmediği, Rusların cepheyi daraltıp özellikle Marinka ile Avdiivka bölgesinde siklet merkezi tahsis ettiğini görmekteyiz.
Rus Müşterek Harekat Komutanı Org. Surovik’in Putin’in istediğini verebilmek için bir meskun mahal ele geçirmeye devamlı odaklandığı ve bu nedenle Bakhmut ile Marinka ve Avdiivka bölgelerine yoğunlaştığını söyleyebiliriz.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna kuvvetlerinin, Avdiivka’nın güneybatısındaki Opytne ile Avdiivka kuzeyindeki Krasnohorivka yakınlarındaki Rus taarruzlarını başarı ile durdurduğunu bildirdi. 

Rus sosyal medya kullanıcıları ise, Marinka içinde çatışmaların sürdüğünü ve Rus kuvvetlerinin Nevelske, Pervomaiske ve Opytne yönlerinden batıya doğru ilerlemeye çalıştığını ve personel zayiatını önlemek için Rus kuvvetlerinin küçük gruplar halinde muharebe ettiğini iddia etti. 

(E) Tuğgeneral Levent Köse

Yazar Hakkında: 1960 yılında İstanbul’un Beykoz ilçesinde doğan Levent Köse’nin memleketi Giresun-Görele’dir. İlk ve ortaokulu bitirmeyi müteakip, 1977 yılları arasında Kuleli Askeri Lisesi’nden, 1981 yılları arasında Kara Harp Okulu’ndan mezun olmuş ve çeşitli birliklerde Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1992 -1994 yılları arasında Kara Harp Akademisi öğrenimini tamamlayıp Kurmay Subay olarak çeşitli birliklerde Şube Müdürlüğü, Tabur K.lığı ve Alay K.lığı görevlerinde bulunmuştur. 2010 yılında Tuğgeneralliğine terfi etmesi sonrası, Hakkari Dağ ve Komd. Tug. K. ve Balıkesir Bakım Okulu ve Eğt. Mrk. K. olarak görev yapıp 2014 yılında emekli olmuştur. 2017-2021 yılları arasında Kara Harp Enstitüsü’nde öğretmenlik yapmıştır. Görevi esnasında Silahlı Kuvvetler Akademisi’nde, Milli Güvenlik Akademisi’nde öğrenim görmüş, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde yüksek lisans yapmıştır.