Harekatın 309. Gününde,
-Rusya’nın Donets nehrinden başlayarak Bakhmut, Avdiivka, Marinka bölgelerinide kapsayacak şekilde yaklaşık 140 km lik cephede taarruzlarına devam etmekte olduğu ve Donbas’ın tamamını ele geçirmeye devam etmeye çalıştığı,
-Rus kuvvetlerin, bazı alanlardaki taktik seviyedeki karşı taarruzlarına devam ederken, Svatove-Kreminna hattındaki savunmasında bazı yerlerde güçlükler yaşadığı, bölgeyi takviye etmeye çalıştığı,
-Ukrayna’nın Luhansk bölgesindeki Svatove-Kreminna hattını ele geçirme maksatlı taarruzları, özellikle Kreminna bölgesinde gelişmekte olduğu, Donetsk bölgesindeki başta Bakhmut ile Marinka kasabaları başta olmak üzere savunması ile diğer bölgelerdeki bölgeyi kontrol etme çalışmaları devam etmektedir. 

****Rusya, Ukrayna’daki Harekatın başına Sergei Surovikin’i getirdikten sonra kabul etmek gerekir ki Rus Müşterek Harekatı daha iyi sevk idare edilmeye başlandı. Surovikin askeri gereklilikleri tereddütsüz uyguladı ve Ukraynalıları uzun sürse de yıpratma stratejisini uygulamaya başladı. Kherson’dan Rus kuvvetlerini geriye çekti, lojistik destek harekatını iyileştirdi, füze taarruzları ile Ukrayna alt yapısını kullanılamaz hale getirdi, taarruzları sadece Donbas’ı ele geçirmek için yoğunlaştırdı, diğer bölgelerde kuvvet tasarrufu yaparak siklet merkezini üzerinde muharebe güçlerini topladı. Ekim ayı başında komutanlık görevine başlayan S.Surovikin göreve başlayalı tam 3 ay oldu. 

ABD Financal Tımes gazetesi yaptığı bir incelemeye göre “KIYAMET AYARLAMAK” için gelen Surovikin, lojistiği, birleşik silah taktiklerini ve sevk idareyi hemen geliştirdi.
Askerleri Herson’dan çekerek cepheyi küçülttü ve Rusya’nın konumunu avantajlı ve güvenli hale getirdi ve büyük ölçekli taarruzları koordineli harekat ile değiştirdi. 

Haziran ayı sonundan itibaren Bakhmut’u ele geçirmek için taarruz eden Rusya’nın 7 aydır bunu gerçekleştiremediği ve Surovikin’inde bunu 3 aydır yapamadığını not edelim. Ancak yeni komutanın hedefini ele geçirmek için, her türlü silah sistemini kullanması, şiddet yaratması, gerekirse Cenevre sözleşmeleri dışına çıkarak siviller dahil ateş altına alması da onun Bakhmut üzerinde de bunları yapabileceğini düşünmek lazım. 

Rus harekatını analiz etiğimizde Rusların Bakhmut’tan sonra, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Kramatorsk ve Slavyansk’taki savunma hatlarına ve ardından Kiev’e doğru geri çekilmek zorunda kalacağını değerlendiriyor diye düşünüyoruz. Bu gerçekleştiği takdirde, Rus askerlerinin moralini büyük ölçüde artıracaktır. Bu beklenti gerçekleştiği takdirde hemen bu bölgenin kuzeyinde yer alan Luhansk bölgesindeki Ukrayna harekatıda durmak hatta geri çekilmek zorunda kalabilir. Bize göre burada Sorovikin adeta bir sınav vermekte, 

-Bakhmut’un ele geçirilmesi uzadıkça Luhansk bölgesindeki Ukrayna harekatının gelişimi devam edip Rus birliklerinin savunması sıkıntıya girebileceği,
-Planlanan hedefin el geçirilmesi için Rus-Wagner asker kaybından hiç çekinmeyen Surovikin, verilecek çok sayıdaki asker ve teçhizat-araç-silah kaybının olumsuz etkilerinin Rus halkı ve kamuoyu üzerindeki artıp, Rus ordusu hatta Putin’in hedef alınması durumunda çok zor durumda kalabileceğini umarım öngörüyordur.
Amerikan Gallup gazetesi, Kiev rejimine verilen halk desteğinin azaldığını Batı için bile aşikar ve Ukrayna toplumunun erken bir ateşkesten yana olduğunu belirtti. Buna katılmamız mümkün değil, en azından bizim tespitlerimi arasında böyle bir değerlendirme yok. Bize göre Ukrayna halkının çoğunluğu hala Zelensky’e verdiği desteğe devam etmektedir. Ekonomik darbe, bir yıpratma savaşı yürütmenin sonucuydu. 

Prag Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Marc Galeotti, “Rusya’nın askeri-politik stratejisi, Ukrayna’yı Batı’dan uzaklaştırmayı ve onu rüzgara teslim etmeyi hedefliyor” dedi . Yazar, açıktır ki, ABD fonlarının Ukrayna’ya umutsuzca bağımlı olan sonsuz enjeksiyonları hiçbir yere götürmez. Yazarlar, yok edilen altyapının restorasyonu için batıda bloke edilen Rusya’nın 1 trilyon dolardan fazla kaynağın Ukrayna tarafından kullanılmasının da anlamsız olduğu sonucuna varıyorlar. 

Buna göre Suroviki’n esas aldığı 5 ilke sıralayan Gazete bunları, 

-Bağımsız milli bir savunma sanayisine güvenmek.
-Bilgi alanında hibrit savaş.
-Geliştirilmiş komuta kontrol yönetimi. 

-Ukrayna’da Halkın hükümete desteğini azaltmak.
-Ukrayna üzerindeki ekonomik ve enerji etkisinden faydalanmak olarak açıkladı.

Ukrayna’daki Müşterek Harekatta komutanlık görevine “Kıyameti ayarlamak” için gelen Surovikin, lojistiği, birleşik silah taktiklerini ve komuta-kontrolu hemen geliştirdi.
Surokin, harekatta, Luhansk bölgesinde savunma tedbirleri alarak Ukrayna kuvvetlerinin taarruzlarına yönelik engelleyici her türlü tedbiri, gerekirse taktik seviyede karşı taarruzlar ile aldı, Donetsk’in ele geçirilmesi için Bakhmut, Avdiivka, Marinka bölgesindeki taarruz harekatında muharebe güçlerini toplayarak siklet merkezi tesis etti. Sonuç olarak Sergei Surovikin’in yeni stratejisinin, eninde sonunda Ukrayna’yı silip süpüreceğini iddia edilmektedir.
Ancak özellikle Luhansk bölgesindeki savunmasında son günlerde yaşadığı sıkıntılar, Kreminna kasabasının düşmekte olması ve savunma hattının bu bölgede yarılması gerçekleştiği takdirde, Surovik’in ne yapabileceğini ve komutanlık yeteneklerini görüp göremiyeceğimizi bizlerde merakla bekliyoruz.

**** Rusya’nın 10-15 günde bir yaptığı büyük çaplı füze taarruzun en sonuncusunu 16 Aralık günü gerçekleştirdi. Ardan 12 gün geçti ve Rusya’nın yeni bir füze taarruz zamanının geldiğini kıymetlendirirken 29 Aralık sabah saatlerinde Rusya’nın yeni bir füze taarruzu yapmakta olduğu açıklandı. Ukrayna Hava Kuvvetleri Komutanlığı 29 Aralık’ta Rusya’nın Ukrayna’ya gece kamikaze drone taarruzunun ardından “stratejik uçak ve gemilerden fırlatılan 120 den fazla hava ve deniz üslü seyir füzeleri” ile taarruz etmekte olduğunu bildirdi. Taarruzun etkileri konusunda daha açıklama yapılmadı. 

KUPYANSK-SVATOVE-KREMİNNA-SİVERSK MUHAREBE BÖLGESİ 

Bölgedeki en önemli gelişmenin Ukrayna kuvvetlerinin Kreminna meskun mahalline 3 yönden taarruzlarını geliştirdiğini görmekteyiz. 

Ukrayna Genel Kurmay Başkanlığı,
-Kreminna güney doğusunda Kreminna-Severodentsk yoluna ulaştıklarını, -Kreminna’daki Rus karargahının 15km güney doğudaki Rubizhne’e taşındığı, 

-Kreminna’nın tamamen ele geçirilemediği ancak yavaş yavaş meskun mahalle girmekte olduklarını,
-Rusların bazı mevzileri malzemeleri ile beraber bırakıp terk ettikleri,
-Svatove bölgesinde de UK taarruzlarının devam etmekte ve Svatoye doğru yaklaşmakta olduklarını, 

-Rusların taktik seviyedeki birkaç istikametteki karşı taarruzların durdurulduğunu açıkladı. 

Ayrıca Rusların Donets nehri güneyinde Bilohorivka bölgesindeki taarruzunun yavaş bir tempoda gelişmeye devam ettiği iddia edilmektedir. 

Ukrayna’nın Svatove – Kreminna hattını birkaç yerden parçalamayı hedeflediğini, eğer özellikle Kreminna ele geçirilip bu bölgedeki Rus savunması çökerse bu bölgedeki Ukrayna taarruzunun hem bu bölgeyi hemde güneydeki Siversk ile Bakhmut bölgesindeki Rusya taarruzlarını olumsuz olarak etki edeceğini söyleyebiliriz. Ancak Luhansk geri bölgelerine Rusya’nın takviye kuvvet getirmesi de, bu bölgenin Kherson veya Harkov geri çekilmesi gibi olmayacağını da bizlere işaret etmektedir. 

BAKHMUT MUHAREBE BÖLGESİ
Rus kuvvetlerinin Bakhmut’u ele geçirmek için Manga-Kısım gibi 10-20 kişilik unsurlar ile Bakhmut kasabasına taarruz etmeye devam etmektedir. Bu teşkilatlanmanın muhtemelen Bakhmut sokakları, kasaba yapısı dikkate alınarak Rus unsurlarınca uygulanmaya başlandığını görüyoruz. Birkaç sefer kasabaya girmeye çalışıp ancak tutunamayan Rus unsurların toparlanmayı müteakip tekrar Bakhmut kasabasına yönelik taarruzlarına başladığını, asla vazgeçmediklerini görmekteyiz. Yaklaşık Temmuz ayı başından itibaren Bakhmt’u hedefleyen ve 3 aydır da kasaba dış mahallerine yaklaşan Rusların ısrarla yaptığı taarruzlarının doruk noktasına ulaşmak üzere olduğunu belirtebiliriz. Kasabada neredeyse tahrip olmamış ve yıkılmamış binanın kalmadığı, hiçbir altyapının sağlam olmadığı Bakhmut’u ele geçirme gayretinin, çok maliyetli olduğunu ancak, Rus komuta heyetinin asla vazgeçmediğini görmekteyiz. 

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna kuvvetlerinin, Bakhmut’un kuzeyinden itibaren Spirne, Yakovlivka, Soledar, Bakhmtuske ve Pidhorodne yakınlarında ve Bakhmut güneyinde Andriivka, Klishchiivka , Kuryumivka ile Ozerniyavka yakınlarındaki Rus taarruzlarını yavaşlatıp durdurduğunu belirtti. 

Bazı Rus sosyal medya kaynakları,
-Rus Wagner Group’un unsurlarının Soledar’daki Ukrayna ilk savunma hattını aştığını ve Pidhorodne yakınlarındaki iki kritik nokta üzerinde kontrol kurduğunu,
-Ukrayna kuvvetlerinin Bakhmut bölgesinde ağır kayıplar vermekte olduğunu,-Rus kuvvetlerinin Bakhmut’un güneyinde Dyliivka ve Opytne yakınlarında taarruzlarına devam etmekte olduğunu ve Klishchiivka’nın doğu eteklerindeki bazı mevzileri ele geçirdiğini iddia etti. 

AVDİİVKA -DONETSK MUHAREBE BÖLGESİ
Ruslar batıya giden bölgede iki ana yaklaşma istikameti bölgesi ile Avdiivka kuzeyi ve güney bölgede harekatını geliştirme çabalarına devam etmektedir. Özellikle Marinka kasabasının tamamını ele geçirmeye yoğunlaştığı ancak hala kasabayı Ukraynalı kuvvetlerden tamamen temizleyemediği belirtilmektedir. Ayrıca sosyal medya görüntülerinde Rusların Marinka’da kontrolu tamamen ele geçirdiğine dair görüntüler mevcuttur. Kanaatimizce Ukrayna kuvvetleri Marinka’dan çekildi. 

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı,
-Rus kuvvetlerinin Donetsk bölgesindeki taarruzlarına devam etmekte olduğunu,
-Ukrayna kuvvetlerinin Avdiivka yakınlarında ve Avdiivka’nın 7 km güneybatısında Vodyane, Marinka ve Pobieda yakınlarında Rus ilerlemesini durdurduğunu,
-Ayrıca Ukrayna kuvvetlerinin, Donetsk Oblast’ın batısındaki Zolota Nyva (Donetsk Şehrinin 55 km güneybatısında) yakınlarında bir Rus taarruzunu başarısız kıldığını bildirdi. 

Rus sosyal medya kaynakları ise,
-Rus kuvvetlerinin Avdiivka’nın güneybatısında Nevelske, Pervomaiske, Novomykhailivka yönünde ve Opytne yönünden de taarruzlarına devam etmekte olduğunu,
-Rus kuvvetlerinin Kamianka (Avdiivka’nın 5 km kuzeydoğusunda) ve Oleksandropil (Avdiivka’nın 17 km kuzeydoğusunda) yakınlarında da ilerlemeye çalıştığını iddia etti. 

(E) Tuğgeneral Levent Köse

Yazar Hakkında: 1960 yılında İstanbul’un Beykoz ilçesinde doğan Levent Köse’nin memleketi Giresun-Görele’dir. İlk ve ortaokulu bitirmeyi müteakip, 1977 yılları arasında Kuleli Askeri Lisesi’nden, 1981 yılları arasında Kara Harp Okulu’ndan mezun olmuş ve çeşitli birliklerde Takım ve Bölük Komutanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1992 -1994 yılları arasında Kara Harp Akademisi öğrenimini tamamlayıp Kurmay Subay olarak çeşitli birliklerde Şube Müdürlüğü, Tabur K.lığı ve Alay K.lığı görevlerinde bulunmuştur. 2010 yılında Tuğgeneralliğine terfi etmesi sonrası, Hakkari Dağ ve Komd. Tug. K. ve Balıkesir Bakım Okulu ve Eğt. Mrk. K. olarak görev yapıp 2014 yılında emekli olmuştur. 2017-2021 yılları arasında Kara Harp Enstitüsü’nde öğretmenlik yapmıştır. Görevi esnasında Silahlı Kuvvetler Akademisi’nde, Milli Güvenlik Akademisi’nde öğrenim görmüş, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde yüksek lisans yapmıştır.