29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla Türk tarihinde yeni bir devrin kapıları açıldı.

“Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir” sözü devlet yönetiminde en belirgin ve etkin şekliyle uygulanmaya başlandı.

Milli Mücadele’nin zaferle sonuçlanması ile Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye’nin yüzünü çağdaşlaşma ve demokrasiye çevirmek için çalıştı.

Ankara’nın başkent oluşunun ardından devlet rejiminin de resmi olarak belirlenmesi gerekiyordu.

“Büyük Millet Meclisi” adıyla 23 Nisan 1920’de Ankara’da toplanan halkın temsilcileri, 20 Ocak 1921’de Teşkilat-ı Esasiye Kanunu adlı yasayı kabul ederek egemenliğin Türk ulusuna ait olduğunu ilan etti.

1 Kasım 1922’de Meclis kararıyla saltanat kaldırıldı.

“Yarın Cumhuriyeti İlan Ediyoruz”

27 Ekim 1923 tarihinde İcra Vekilleri Heyetinin istifa etmesi ve yerine yeni bir kabinenin kurulamaması üzerine Mustafa Kemal Paşa, yönetim biçiminin cumhuriyet olması için İsmet Paşa ile birlikte bir kanun değişikliği tasarısı hazırlayarak 29 Ekim 1923’te Meclise sundu.

Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nda yapılan değişikliklerin kabulü ile Cumhuriyet, Meclis tarafından ilan edildi.

28 Ekim 1923’te Atatürk, “Efendiler, yarın cumhuriyeti ilan ediyoruz” diyerek müjdeyi verdi.

Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı oldu.

Cumhuriyet ilan edildiğinde 29 Ekim henüz bayram ilan edilmemiş ve kutlamalarla ilgili bir düzenleme yapılmamıştı.

26 Ekim 1924’te yayımlanan 986 numaralı kararname ile cumhuriyetin ilanının 101 pare top atışı ve etkinliklerle kutlanmasına karar verildi.