Seçim kampanyaları sırasında NATO’yu “modası geçmiş” olarak nitelendiren Donald Trump, Amerika Birleşik Devletleri’nin 45’inci Başkanı olarak koltuğa oturur oturmaz icraata başladı. Trump, Alman Şansölyesi Angela Merkel’in Beyaz Saray’ı ziyaretinden hemen sonra, Almanya’nın savunma ihtiyaçları için NATO ve ABD’ye yüklü miktarda borcu olduğunu sosyal medya aracılığıyla iletmişti. Rivayete göre, ilk yurt dışı ziyaretini de mayıs ayında düzenlenecek NATO Zirvesi kapsamında Belçika’ya gerçekleştirecek. Savunma Bakanı Jim Mattis de, geçtiğimiz şubat ayında düzenlenen bir NATO Zirvesi’nde, Avrupalı liderlere NATO için daha fazla para harcamamaları durumunda ülkesinin Pakt ile ilgili taahhütlerini azaltacağını ifade etmişti. Peki ABD’nin NATO’nun maliyesine yönelik bu agresif tutumu nereden çıktı?
Aslında tüm bu agresif yaklaşımların temeli, 8 Haziran 2006’da savunma bakanları seviyesinde gerçekleştirilen bir NATO toplantısında alınan, tavsiye niteliğindeki bir karara dayanıyor. Bu karara göre NATO, müttefik ülkelerden, savunma için Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’larının (GSYH) yüzde 2’sine tekabül edecek bir harcama yapması konusunda “çabalayacaklarına” yönelik taahhüt aldı. Bu karar, dönemin NATO Sözcüsü, bugün ise NATO Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yapan James Appathurai’nin vurguladığı gibi, NATO çerçevesinde bu nitelikte alınan ilk karardı ve asla bağlayıcılık içermiyordu. Zaten Trump’ın yanlış anladığı veya yanlış anlamak istediği bu konuyla ilgili Alman Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, NATO’nun 2006 yılındaki bu kararına atıfta bulunarak borçlu olma durumunu üstlenmedi. Ancak bütün diplomatik çevreler, bunun belki de ABD’nin özellikle Avrupalı NATO müttefiklerine verdiği bir mesaj olduğunu düşündü. Arkasından ne geleceğini, zaman gösterecek.
Israeli soldiers take position near the Israeli Gaza border, southern Israel, Monday, Oct. 9, 2023. The militant Hamas rulers of the Gaza Strip carried out an unprecedented, multi-front attack on Israel at daybreak Saturday, firing thousands of rockets as dozens of Hamas fighters infiltrated the heavily fortified border in several locations, killing hundreds and taking captives. Palestinian health officials reported scores of deaths from Israeli airstrikes in Gaza. (AP Photo/Oren Ziv)