Lockheed Martin’in ikonik savaş uçaklarında F-16, Japonya’nın 1980 ve 90 yıllarında lisans altında tasarım değişiklikleriyle F-2 platformuna dönüştü. Daha geniş bir kanat ve daha iyi elektroniklerle savaş uçağını donatan Japonya, şimdi yeni bir eşikte. F-2’yi ülke sınırları içinde modernize ederek, yerli modern savaş uçağı üretmek isteyen Tokyo, yeni tasarım için gereken bütçeyi tek başına karşılayamayacağını düşünüyor. Başka bir ülkeyle çalışarak geliştirilecek tasarım teknolojik uzmanlığa erişimi sağlarken, maliyet etkin çözüm önerileriyle, platformun olası ithalatı için de yeni kanallar açabilir. Bu sebeple Tokyo Hükümeti geliştirilecek olan savaş uçağı ekipman ve teknolojik donanımlarının Japonya endüstrisinde yürütülmesi şartıyla partner ülke arayışında.

Görece uzun bir zamandır ABD ile ikili ittifak yolunda ilerleyen Japonya’nın envanterinde F-35* savaş uçağı dahil çok sayıda ABD menşeili hava aracı bulunuyor. Yeni tasarımda ortaklık için tercih edilecek ülkelerden ilki ABD olarak düşünülüyor. Bu durumda Tokyo için bir handikap ortaya çıkıyor. İki ülke F-2’nin geliştirilmesi için birlikte çalıştı ancak ABD, tasarımdaki kilit detayları Japonya ile paylaşmadı. Tasarımda özgürlük ve yerlilik şartını koyan Tokyo ile ABD’nin gizlilik sistemi çatışıyor.

 Japonya’da Yomiuri Shimbun gazetesinin haberine göre, ABD ortaklığı teşvik etmek için F-35 uçaklarının gizli ayrıntılarını Tokyo ile paylaşacak. Beyaz Saray ise ortaklığa kesin gözüyle bakıyor; başka bir ülkenin seçilmesi durumunda ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptırımlar uygulayabileceği de kulislerde yerini alıyor. Pentagon Tokyo lobisi üzerindeki çalışmalarını ivmelendirirken, Beyaz Saray’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien, “Beşinci nesil uçak pazarında bu noktada gerçek bir rekabet görmüyorum, Birleşik Krallığın beşinci nesil bir jet üretip üretemeyeceğini göreceğiz. Birleşik Krallık bile şu anda ABD üretimi F-35'i satın alıyor. Dolayısıyla, bu noktada bu rekabetten pek endişe etmiyorum.” açıklamasında bulundu.

Londra, Tempest olarak adlandırılan yeni nesil avcı uçağını geliştirmenin ilk aşamalarında. Tokyo'daki yetkililer, kısmen Birleşik Krallığın Japon liderliğindeki bir projeyi kabul edebileceği inancına yaslanarak, bu modele dayanan bir ortaklık çağrısında bulunuyor. Tempest programının çokuluslu yapısı, Japonya’ya Avrupa kapısı açacak olsa da ABD’yi karşısına alabilecek mi sorusu akıllara geliyor.

Japonya Savunma Bakanlığı, geliştirilecek savaş uçağı maliyetini 102 milyon ABD Doları olarak Nisan’da başlayacak mali yıl için önerdi. Tokyo Hükümeti, bu yaz 2021 mali bütçesi için taslak bütçe talebini gönderdiğinde ya da bu yılın sonlarında bütçe derlemesine müteakiben bir ortak seçmeyi planlıyor.

• Japonya, Harrier Jump Jet’in yerini alması için F-35B (STOVL) tedarik ediyor.