Üç ulus ortaklığında üretilen Geleceğin Muharebe Hava Sistemi (Future Combat Air System / FCAS) programının bazı liderleri, planlanan tarihi bir yıl aşacak zaman zarfında Fransa, Almanya ve İspanya için bir dizi yeni silah ve sisteme yol açacak olan bir sonraki çalışma aşamasını başlatmayı planlıyor.

Almanya ve İspanya 18 Kasım’da, uzun süredir devam eden duraklamanın ardından Faz 1B olarak bilinen bir sonraki çalışma aşamasına geçilmesi için siyasi anlaşmaya varıldığını duyurdu. Ancak üçüncü taraf Fransa’dan gelen sessizlik, programın gerçekte hangi aşamada olduğu konusunda kafalarının karışmasına neden oldu.

İspanya ve Almanya savunma bakanlıkları yaptıkları aynı açıklamada “FCAS için varılan siyasi anlaşma büyük bir adımdır ve -özellikle bu dönemde- Fransa, Almanya ve İspanya’nın mükemmel iş birliğinin önemli bir işaretidir. Avrupa’nın askeri yeteneklerini güçlendirmekte, sanayimiz ve daha geniş anlamda Avrupa sanayisi için önemli bir teknik bilgi sağlamaktadır.” dedi.

Bunun yanı sıra programa Alman sanayisinin katılımına öncülük eden Airbus Defence and Space ve İspanya’yı temsil eden Indra da 18 Kasım’da ilerlemeyi öven aynı açıklamaları yayınladı. İki şirket, “FCAS’ın bir sonraki aşaması için endüstri ve hükümetler arasındaki görüşmelerin sonuçlandığını teyit edebiliriz ki bu da Avrupa’nın amiral gemisi olan bu savunma programı için ileriye doğru atılmış büyük bir adımdır” dedi ve üç ülke arasında gerçekleşecek asıl sözleşmenin henüz imzalanmadığını da “Şimdi, sözleşmenin hızlı bir şekilde imzalanabilmesi için ilgili ülkelerde bir dizi resmi adımın atılması gerekiyor.” sözleriyle ifade ettiler.

Bu arada, Fransa’nın endüstri lideri Dassault Aviation programın ilerleyişi hakkında, ülkesinin kendi onay eksikliğini yansıtan herhangi bir resmi açıklama yapmadı. Dassault CEO’su Eric Trappier pazartesi günü yaptığı açıklamada Dassault ve Airbus arasında bir endüstri sözleşmesinin henüz imzalanmadığını doğruladı. Fransa’nın RTL Radyosuna konuşan Trappier, cuma günkü açıklamayı Almanya’nın projeye ilişkin onaylarıyla ilgili olası sızıntılardan kaynaklanan “sözde siyasi bir duyuru” olarak nitelendirdi. Bu hafta bir endüstri sözleşmesinin imzalanıp imzalanmayacağı sorusunu ise Trappier sadece “Göreceğiz” diyerek yanıtladı. 

Programın üç ülke tarafından eşit olarak finanse edildiğini aktaran İspanya, 2023 bütçesinde FCAS için yaklaşık 525,7 milyon Avro (540 milyon $) ve tüm program için toplam 2,5 milyar Avro (2,57 milyar $) ayırdığını söyledi. Fransız yetkililer daha önce gazetecilere yaptıkları açıklamada 1B Aşamasının 2021 ve 2024 yılları arasında tamamlanacak çalışmalar için yaklaşık 3,5 milyar Avroya (3,6 milyar $) mal olacağını ve bunun üçe bölüneceğini söylemişlerdi. Fransa, FCAS ile ilgili devam eden çalışmalar ve araştırmalar için 2022 savunma bütçesinde 287,2 milyon Avro ayırmıştı ancak geçtiğimiz Eylül ayında açıklanan 2023 bütçesine ne kadar fon dahil edileceğini açıklamadı.