ABD, 31 Temmuz itibariyle uygulanması planlanan F-35 yol haritasını yayınladı. F-35 Lightning II Programı’nın 3’üncü Seviye ortağı olan Türkiye’nin süreçten ayrılması hem sanayi hem de operasyonel alanda kafaları karıştırdı. Yol haritasına göre programın ana yüklenicisi olan ABD, aşağıdaki adımları uygulayacak.
Pilot ve Bakım Personeli Eğitimleri
Luke Hava Üssü ve Eglin Hava Üssü’nde hâlihazırda F-35 eğitimi devam eden 42 Türk kursiyer bulunmaktadır. Bunlardan;
F-35 kursiyeri Türk personel, 31 Temmuz 2019 tarihine kadar ABD’de kalabilecektir. Bu sayede, kursiyerlerin eğitimlerinde yaşanabilecek aksamaların asgari düzeye indirilmesi ve kurs süreci devam eden personelin geri çekilmesi için yeterli zaman sağlanmış olacaktır.
İki öğretmen pilot da dâhil olmak üzere ABD’de bulunan ve F-35 programı ile ilişkisi bulunan tüm Türk personelin 31 Temmuz 2019 itibariyle ABD’den ayrılması gerekmektedir. Bu tarihte personelin seyahat izinleri ve Ortak Erişim Kartları iptal edilecektir. Ayrıca Türk personelin Luke Hava Üssü ve Eglin Hava Üssü ile bu üslerin ilişkili binalarına girişleri de yasaklanacaktır.
Yeni F-35 kursu olmayacaktır: Haziran ayı için 20 ve Temmuz-Kasım 2019 dönemi için eğitime başlaması planlanan 14 kursiyer mevcuttur. Planlanan bu kurs süreçleri, Türkiye’nin programdaki mevcudiyetinin askıya alınması nedeniyle F-35 ihtisaslı personele ihtiyacın ortadan kalkması sebebiyle başlatılmayacaktır.
Müşterek Program Ofisi’nde Görev Yapan Proje Personeli
Türkiye, Müşterek Program Ofisi’nde görevlendirdiği personelini 31 Temmuz 2019 tarihinden önce geri çekmelidir. Bu tarihte ilgili tüm kişilerin seyahat izinleri ve Ortak Erişim Kartları iptal edilecek; Müşterek Program Ofisi Tesisleri’ne girişleri engellenecektir.
F-35 Toplantılarına Katılım
Türkiye’nin F-35 Programı’ndaki varlığından vazgeçilmesini kolaylaştırmak amacıyla 12 Haziran 2019 tarihinden itibaren yıllık F-35 toplantılarına katılımı kesilecektir.
Üretim, İdame ve Geliştirme Alanlarındaki Mutabakat Zaptı
F-35 ortaklığı; üretim, idame ve geliştirme alanlarında imzalanan mutabakat zaptında güncellemeler gerektirmektedir. ABD, Türkiye harici tüm ortaklarla güncelleme ve pazarlık faaliyetlerini devam ettirecektir. ABD, Türkiye’nin olmadığı bir F-35 Programı üzerine gerekli planlamaları yapmalıdır.
F-35 İş Paylaşımı
F-35 ekipman tedarikinin durdurulması: ABD, Türkiye’ye F-35 materyallerinin teslimatını süresiz olarak durdurmaya devam edecektir. Buna, Türkiye’nin teslim alacağı 5 ve 6 numaralı F-35 Lightning II platformları da dâhildir.
F-35 İş Paylaşımı Atamaları: Türkiye F-35 Programı dâhilinde yeni bir iş paylaşımı almayacaktır. Hâlihazırda mevcut bulunan iş yükü ise seri üretim kabiliyetine sahip kalifiye alternatiflere yönlendirilecektir.
Türkiye, F-35 Lightning II Programı’na endüstriyel katılımının yanı sıra uçaklar için Ana Bakım Merkez Komutanlıkları’nın da dâhil olduğu bölgesel bir lojistik merkezi olmak için de ABD ile çeşitli anlaşmalar imzalamıştı. Bu anlaşma kapsamında F-35 platformları ve F135 motorlarının 400 bileşeninden 100’ünün bakım ve onarım faaliyetleri Türkiye’de gerçekleştirilecekti. Türkiye, Avrupa Bölgesi’nde F135 motorları için depo seviyesi bakım merkezi olarak seçilmişti. Ancak geçtiğimiz Kasım ayında ABD, bu alandaki anlaşmaları da iptal etti. F-35 Programı’nda yaşanan iptallerden yalnızca Türkiye’deki ana yüklenici firmalar değil, bu firmalar ile çalışan alt yüklenicilerin yanı sıra Türkiye’nin F-35 alt yapısının kurulmasında görev alması planlanan ve savunma sanayi dışında faaliyet gösteren şirketler de olumsuz etkilenecek.
Türkiye’nin F-35 Programı’nda ana yüklenici göreviyle yer alan dokuz firması bulunuyor.
C4Defence özel haberidir. Kaynak gösterilmek kaydıyla farklı taraflarca paylaşılabilir / yayımlanabilir.