Birleşik Avrupa projesinin İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya atılmasından bu yana ortak savunma, dönem dönem ivmelenen ancak kurumsal anlamda hayata geçirilemeyen bir aşama olarak kaldı. Yakın zamanda gündeme getirilen Avrupa Savunma Fonu’nun, mutlu sona giden yolu açıp açamayacağı ise şüpheli.

Avrupa Komisyonu, ete kemiğe büründürmeyi planladığı Avrupa Savunma Fonu için Eylül 2016’da düğmeye basmıştı. Üye ülke vatandaşlarının vergilerinin daha etkin kullanılması ve mükerrer harcamaların azaltılması doğrultusunda Avrupa Konseyi ve NATO’nun da desteğini alan girişim, prototiplerin geliştirilmesi, savunma ekipman ve teknolojilerinin temin edilmesi noktasında, savunma araştırmalarına yönelik ulusal yatırımların koordine edilmesi, desteklenmesi ve artırılmasını hedefliyor. NATO ile olan iş birliğinin tamamlayıcı bir unsuru olarak tasarlanan fonun, AB’nin “stratejik özerkliği” ve Avrupa savunma sanayinin rekabetçiliği açısından bir dönemeç teşkil ettiği vurgulanıyor. 

Avrupa savunma tedarik zincirini oluşturan birçok KOBİ’yi de ilgilendiren Avrupa Savunma Fonu, Araştırma ve Geliştirme/Tedarik olmak üzere iki katmandan oluşuyor. Araştırma bağlamında AB; yenilikçi savunma teknolojileri ve ürünleri için, ilk defa tamamen ve direk olarak AB bütçesinden sağlanan ortak araştırma hibeleri dağıtacak. Öngörülen miktarlar; 2017 yılı için 25 milyon Avro, 2019 yılının bitimine kadar 90 milyon Avro ve 2020 sonrası için yılda 500 milyon Avro olarak duyuruldu. Geliştirme/Tedarik çerçevesinde ise fon, üye ülkelerin ortak olarak savunma ekipmanları ve teknolojileri geliştirmesi ve tedarikine katkıda bulunacak. Bu hedef doğrultusunda ayırılan bütçe, 2019 ve 2020 yılları için toplam 500 milyon Avro ve 2020 sonrası için yıllık 1 milyar Avro olarak ilan edildi.